بازارهای مالی همواره در چرخهای بی پایان از صعود و نزول قرار دارند. این چرخههای صعودی و نزولی بخش جدایی ناپذیر از بازارها هستند و باعث میشود قیمت داراییها در بلند مدت به تعادل برسد. اما نکتهی بسیار مهم، تشخیص این موضوع است که بازار در حال اصلاح قیمتی است یا سقوط؟ از این رو عدم تشخیص درست اصلاح یا سقوط بازار، باعث میشود سرمایهگذاران شروع به معاملات احساسی کنند. در ادامه به بررسی سقوط یا اصلاح بازار سرمایه میپردازیم.
سقوط و اصلاح در بازار مالی دو موضوع کاملا متفاوت هستند. سقوط بازار به این معنی است که قیمت دارایی در یک بازه زمانی کوتاه مدت بخش زیادی از ارزش خود را از دست بدهد. سقوط بازار معمولا نشانههایی دارد که باعث میشود سرمایهگذاران بتوانند در چنین شرایط تصمیمات سرمایهگذاری درستی اتخاذ کنند. این نشانهها شامل موارد زیر هستند.
اما اصلاح، در بازار به شیوهای دیگری است. اصلاح بازار معمولا زمانی اتفاق میافتد که بازار رشد شدیدی را تجربه کرده باشد. در این حالت قیمت برای اینکه بتواند به روند صعودی خود ادامه دهد معمولا 10 تا 20 درصد کاهش قیمت پیدا میکند؛ در این حالت گفته میشود که بازار در حال اصلاح است. اصلاح قیمت بازار ناشی از تغییرات سیاسی یا اقتصاد کلان نیست بلکه تغییر رفتار کوتاه مدت سرمایهگذاران در بازار است. همانند سقوط بازار، اصلاح بازار نیز نشانههای خاصی دارد. این نشانهها شامل موارد زیر هستند:
سرمایهگذاری در بورس با وجود اینکه ریسک بالایی دارد، اما افرادی که شناخت کافی نسبت به این بازار دارند سودهای خوبی در بازار سرمایه را نصیب خود می کنند. برای آموزش سرمایهگذاری در بورس نیاز است علاوه بر مباحث اساسی تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال مفاهیم پایه و اساسی را مسلط شوید. برای اینکه سرمایهگذاران بتوانند معاملات سوددهی داشته باشند باید نسبت به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال تسلط کافی داشته باشند. تحلیل فاندامنتال اهمیت آن در ارتباط با بررسی صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس است. تحلیل تکنیکال برای پیدا کردن نقطه ورود و خروج مناسب از بازار است. اگر سرمایهگذاران نتوانند در جای مناسب وارد بازار شوند و در سطح قیمتی تعیین شدهای از بازار خارج شوند؛ عملا سود قابل قبولی از سرمایهگذاری خود کسب نخواهند کرد.
فعالان بازار سرمایه با توجه به رفتار شاخص کل بازار اوراق بهادار و میزان ورود و خروج نقدینگی به بازار، بر این باور هستند که در حال حاضر بازار سرمایه در فاز اصلاح است نه سقوط. چون در چند ماه گذشته شاخص کل رشد چشمگیری را پیدا کرده است و توانسته است از سقف قبلی خود عبور کند. از سوی دیگر میزان ورود نقدینگی به بازار افزایش معنا داری دارد و سهام شرکتها نقد شوندگی بالایی دارند.

سرمایهگذاران حرفهای و فعالان با سابقه در بازارهای مالی معمولا در حالت اصلاح قیمت وارد بازار میشوند. در دوران اصلاح بهترین انتخابها شامل:
تعداد زیادی از شرکتهای پذیرفته شده در بورس از لحاظ بنیادی در وضعیت بسیار خوبی قرار دارند. چون نسبت قیمت به سود کسب شدهی پایینی دارند. از سوی دیگر این شرکتها مدیریت قوی دارند و روند سود سازی آنها بصورت فصلی در حال افزایش است.
صندوقهای شاخصی در شرایط اصلاح بازار گزینه بسیار خوبی برای سرمایهگذاری هستند. چون این صندوقها بر مبنای شاخص خاصی از بازار مانند شاخص کل یا شاخص هموزن تاسیس شدهاند تا بتوانند بر اساس شاخص مورد نظر رشد یا نزول داشته باشند.
صندوقهای بخشی بر اساس بخش خاصی از بازار تاسیس شدهاند. به عنوان مثال در بازار اوراق بهادار بخش پتروشیمی، بانک، خودرو و دارو وجود دارد. صندوقهایی که بر این اساس تشکیل شده باشند در شرایط اصلاح بازار پتانسیل سودآوری بالایی خواهند داشت.
صندوقهای شاخصی و صندوقهای بخشی جزو صندوقهای سهامی هستند. برای انتخاب صندوق سهامی مطمئن سرمایهگذاران باید به چند نکته مهم توجه کنند تا بتوانند سرمایه گذاری پرسودی در بازار سرمایه داشته باشند.
صندوق سهامی که خالص ارزش داراییهای بالایی داشته باشد به این مفهوم است که سرمایهگذاران زیادی به آن اعتماد دارند. از این رو سرمایهگذاران جدید با آرامش خیال بالاتری در این صندوق سرمایهگذاری میکنند.
هر صندوق سهامی که حجم معاملات روزانه بالاتری داشته باشد، به این مفهوم است که نقد شوندگی بیشتری نسبت به سایر صندوقهای سهامی دارد. برای بررسی حجم معاملات صندوقهای سهامی قابل معامله در بورس میتوانید از سایت tsetmc استفاده کنید.
مدیریت صندوق یکی از ارکان مهم در صندوقهای سهامی است. مدیر صندوق فردی است که وظیفهی تشکیل سبد سرمایهگذاری صندوق سهامی را بر عهده دارد. اگر مدیر صندوق، سهامی را برای سبد دارایی صندوق انتخاب کند که پتانسیل سودآوری داشته باشند، در آینده سودآوری صندوق بالا خواهد رفت.
صندوقهای سرمایهگذاری همواره جزو انتخابهای مطمئن برای سرمایهگذاری بودهاند. چون برای شروع سرمایهگذاری در صندوقها به دانش اقتصادی و معاملاتی بالایی نیاز نیست. زیرا صندوقهای سرمایهگذاری مدیریت حرفهای دارند. از سوی دیگر صندوقهای سرمایهگذاری تنوع بالایی دارند.
افراد جامعه از لحاظ شخصیت سرمایهگذاری به سه دسته تقسیم میشوند؛ سرمایهگذاران ریسک گریز، سرمایهگذاران ریسک پذیر و افراد ریسک متوسط. هرکدام از این افراد سبد دارایی متفاوتی باید داشته باشند تا بر اثر نوسانات قیمتی بازار دچار سوگیریهای رفتاری نشوند. سوگیریهای رفتاری و معاملات احساسی باعث میشود سرمایهگذاران در کوتاه مدت ضررهای جبران ناپذیری را تجربه کنند.
سبد دارایی پیشنهادی به سرمایهگذاران ریسک گریز
60 درصد صندوق درآمد ثابت
20 درصد صندوق طلا
20 درصد صندوق سهامی
سبد دارایی پیشنهادی به سرمایهگذاران ریسک پذیر
60 درصد صندوق سهامی
30 درصد صندوق طلا
10 درصد صندوق درآمد ثابت
سبد دارایی پیشنهادی به سرمایهگذاران ریسک متوسط
30 درصد صندوق طلا
30 درصد صندوق سهامی
30 درصد صندوق درآمد ثابت
10 درصد صندوق اهرمی